VEERTIG JAAR

Vandaag zouden we veertig jaar getrouwd zijn. Gisteren (haar sterfdag) stond ik, met kinderen en kleinkinderen bij het graf. De steen eindelijk geplaatst. Natuursteen moest het natuurlijk worden, want wat genoot ze van wandelen, vogels observeren, in de aarde wroeten (geërfd van vader Zondag).
Het duurde lang voor de steen er stond, want het opruimen van haar spullen, het naar een steenhouwer gaan: ze gaat steeds meer een stukje dood.
En toen overleed mijn moeder. Zoals afgesproken werd ze in hetzelfde graf begraven. De twee hadden ook wat met elkaar.
'Altijd in onze herinnering' staat er op de steen die j.l. maandag geplaatst werd. Hoe zou ik ze kunnen vergeten, die twee vrouwen die mijn leven zo beslissend bepaald hebben.
Anna, gewoon bijzonder - een moeder die op haar knieën het inkomen bij elkaar schrobde om ons te eten te geven. Die met een bewonderenswaardige innerlijke kracht haar zelfrespect bewaarde en ons leerde voor onszelf op te komen. Altijd in mijn herinnering: Lizzy die geluk uitstraalde. We hebben gisteren bij het graf en aan tafel in de Ponteneur, met elkaar weer mooie herinneringen gedeeld. Schelpen zoeken op het strand bij Duindorp met de kleinkinderen. Chatten met haar dochters en altijd op zoek naar lapjes en motieven voor quilts.
Op het graf ligt een klein, uit hout gesneden engeltje. Het ligt er nu drie jaar en het bruine hout kleurt wit. Omdat er geen nog geen steen was, had ik het indertijd van haar kamer meegenomen en tussen de bloemen en planten gelegd. Het hoorde bij die dingen die ze ergens vond en mee naar 'haar hol' nam, zoals ze haar kamer liefkozend noemde. Haar kamer is leeg, maar de engel die langzaam een wordt met de plek waar haar lichaam rust, staat voor een volheid aan mooie herinneringen. En in de Schrift verkondigen engelen ook de boodschap dat de dood niet het laatste woord is. Gevraagd naar haar verwachting na dit leven zei Betsie tegen haar collega's in het hospice: 'Ik mag Jezus zien'. Die woorden neem ik mee en ze helpen me om haar steeds meer aan het Leven terug te geven.